Yılın En Karmaşık Filmi – Enemy
Yılın eni iyi filmlerinden Enemy (Düşman), filmi şu sözle başlıyor “Kaos, deşifre edilmeyi bekleyen düzendir” tamamıyla kameranın gezdiği detaylara odaklanarak çözmeniz gereken bir film, semboller, Kafka vari metamorfik, karanlık, sarı çekimler farklı bir anlatım ile karşı karşıyasınız, filmdeki ürkütücü sonundan sonra yapmak istediğiniz tek şey peki ? Anthony ve Adam ikiz mi ? Yoksa iki adam ve iki kadın da aslında çift kişilikli iki insan mı ? Naif ve Hırçın yanlarımızı mı yansıtıyor ? Düşman kendimiz miyiz ? Derste bahsedilen otorite neyi temsil ediyor ? Ortada bir tarikat mı var , yoksa iş dünyasını mı temsil ediyor ? Örümcek neyi anlatıyor ? Şehrin ortasındaki örümcek gerçekten kaçışlarımız mı ? Filmin başında yazdığı gibi tam bir kaos, tam bir David Lynch (Bakınız :https://www.gokii.net/2013/12/ilham-verenler-david-lynch/ ) vakası fakat hakkını verelim Lynch’in aksine kurgusal ve anlamdırılabilir, biraz daha yorum yapılabilir bir film yapmış yönetmen Denis Villeneuve , film kitap uyarlaması ve kitabı okuyanları hiç hoşnut bırakmamış..
Kaos, deşifre edilmeyi bekleyen düzendir ve belki aynı hikayeyi sayısız nöron bağlantısının yer aldığı beynimiz, sayısız olasılıklardan birini tercih ederek farklı algılıyor ve belki asıl kaos kendi beynimizde, ve belki ben de bu yazıyı sembollerle donattım…
Film baştan sona sephia tonda çekilmiş, izledikten sonra, ne nedendi araştırmadan önce filmde neyin neyi temsil ettiğini aşağıda spoiler kısmında bulabilirsiniz, tabi bu film hakkında, çok farklı teoriler var ..
IMDB :6.8
— spoiler — — spoiler — — spoiler —
adam: esas eleman.
anthony: adam’ın bastırdığı yarısı, figüran.
örümcekler: irili ufaklı otorite/kontrol figürleri.
adam bir tarih hocasıdır. bir yandan da filmlerde figüranlık yapmaktadır. tarih hocası olduğu hali onun artık her şeye boyun eğdiği halidir. figüran olduğu hali ise eğlenebildiği otoriteye karşı gelebildiği kontrolden kurtulduğu halidir. motosiklet kullanır, gece kulüplerine gider, karısını aldatır. aldatmakla kalmaz karısını terk edip dandik bir apartman dairesinde sevgilisiyle yaşamaya başlar. annesinin telefonda yeni daireni bana gösterdiğin için sağol, senin için endişeleniyorum o halde nasıl yaşıyorsun dediği daire budur.
bir gün terk ettiği karısı okula gelir ve hamile olduğunu görür, kaç aylık olduğunu sorduğunda altı aylık olduğunu öğrenir. sevgilisini terk eder, evine döner. bir gün içindeki figüran baskın çıkar dayanamaz sevgilisini takip eder. bu takip esnasında eski sevgilisinden tahrik olur ve onunla yatar. sevişme sırasında eski sevgilisi parmağındaki yüzük izini görür ve karısına döndüğünü anlar. sevgilisi gitmek ister, arabada kavga ederlerken kaza geçirirler kadın ölür adamda büyük bir yara izi hatıra kalır. bütün olanlar altı ay içinde gerçekleşmiştir. bunu hem karısının altı aylık hamileliğinden hem de oyunculuk ajansına gittiğinde görevlinin en az beş altı aydır ortada yoksun demesinden anlarız.
notlar: örümcek otorite/kontrol ve düşmandır. filmin adı buradan gelir. sadece adam’in hayatında değil tüm şehrin üstünde görürüz. gece kulübünde kadının örümceği ezmesi antony’nin o gece otoriteden/kontrolden kurtulduğu bize gösterir. bir anlamda adam’dan kurtulmuştur. anahtar ise adam’in anthony’e yani eğlenceye ve baskısız ortama geçişini gösterir. kapıcının, evine/karısına dönerken kapının kilidini değiştirmişler demesi artık anthony olamayacağı anlamındadır. son sahnedeki devasa örümcek ise adam’in üstündeki otorite/kontroldür. karısının girdiği odada cisimleşmiştir. bundan sonra önünde olan, boyun eğmiş hayatının görüntüsü. adam eğlenceyi/sirki bırakıp kendi isteğiyle otoritenin, kontrolün boyunduruğuna dönmüştür tam da kendi derslerinde anlattığı gibi.
bahsedilen kaos adam’ın kafasınını içindeki kaostur. filmin sıralamasının karma karışık olması olaylara adam’ın gözünden (bir yandan hatırlayıp bir yandan yaşarken) bakmamızdandır. o yüzden filmin başlangıcında “kaos, henüz anlaşılamamış bir düzendir” der.
— spoiler — — spoiler — — spoiler —