Donmak Kaçmak Savaşmak (FBI Taktikleri I)
Yaşamımızı sürdürmemiz için beynimizin sıkıntı yada tehlike anında verdiği tepkiler üç ana noktada toplanmaktadır.
Donmak, kaçmak ve savaşmak, tehlikeleri atlatan diğer hayvan türleri gibi insanoğluda türünü bu şekilde devam ettirmiştir.
Donmak
İnsanlar blöf yada hırsızlık yaptıklarında hatta bazende yalan söylediklerinde milyonlarca yıl önce atalarının yırtıcı hayvan karşısında yaptığı tepkiyi verirler önce donar kalırlar.
Dahası tehlikeyi farketmeden yanımızdaki donarsa onun donma hareketini kopyalarız.
Donma tepkisini farlara yakalanmış geyik örneğinde çok açık görebiliriz.
Şiddetli bir şekilde azarlanan insanlarda donma tepkisi verirler.
Kaçmak
Donma tepkisi tehlikeyi bertaraf etmesse yada o an için en doğru yol değilse -tehlike çok yakınsa- kaçma tepkisi verilir.
Kişi temasa geçmek istemediği insanla arasına mesafe koymak için gerileme, kucağına bir şey almak yada ayaklarını en yakın çıkışa döndürmek gibi bir tepkide bulunabilr.
Uzaklaşma ve engelleme davranışları gözleri yummak,ovalamak, eller ile yüzü kapatmak yada arkasına yaslanarak kişiden ve karşıdan uzaklaşmak şeklinde olabilir.
Savaşmak
Beynin hayatta kalmak amacı ile saldırganlık aracılığıyla devreye soktuğu son taktiktir.. Donmak kaçmak işe yaramaz duruma gelirse savaşırız.
Yatıştırıcı davranışlar
Konunun kişinin canını sıktığını yada baskı altına soktuğunu anlamamıza yarar.
Kişi baskı altında hissettiginde boynuna dokunabilir, yüzünü ovabilir, saçını okşayabilir.
Bu davranışlar kişiyi sakinleştirir.
Alın ovması ; genellikle kişinin bir şeyle mücadele içinde olduğunu yada şiddetli bir rahatsızlık yaşadığının önemli bir işaretidir.
Boyna dokunmak; duygusal rahatsızlık kuşku ya da güvensizlik.
Boynu ovmak ; özellikle erkekler stresten kurtulmak çin.
Yanak yüze dokunmak; kendini gergin siniri yada endişeli hissettiğinde.
Yanak şişirme; nefes vermek üzerindeki stresi atarak sakinleşmeye çalışmak.
Kravat düzeltme; güvensiz yada rahatsız durumda aynı zamanda boynada dokunulmuş olur.
Avucla bacakları silme : stres yada sinirden kendini yatıştırmak için.
Kendini kucaklama : stresli durumlarda üşümüş gibi kendini kucaklama.
Kaynak: Eski FBI Ajanı Joe Navarro – What everybody is saying
